wielkie projekty. Druga strona.

piąteczek, piątunio, zajmijmy się tym, co lubimy najbardziej
jedne pijo
inne blogujo
chociaż jak skończę, to już nie będzie piąteczek.

Wielkie projekty budzą... większe emocje.
Początki ogrodu z poprzedniego posta chyba wam się podobały, chociaż często ja wolę naturę i spontan...
tak, popatrzeć. We własnym ogrodzie, moi mili, nie oprzecie się grabieniu liści, usuwaniu chwastów, macie na to mocne argumenty. Ogród to ogród, wasz salon, macie parcie na meblowanie... i na gromadzenie kolekcji pięknych durnostojek, znaczy roślin. Później trzeba je odkurzać... to znaczy podlewać, ratować przed zarośnięciem... i ani się obejrzycie, a stajecie się niewolnikami przestrzeni.
Good for me.
Kto nie zbierał śliwek robaczywek (Marlena), nie sadził jak opętany roślin odpornych na wodę w piwnicy (Tupaja), nie podwiązywał piwonii (Aneta), niech mi tu nie prawi, że woli spontan.
Agniecha i Barbara jako kolekcjonerki na odwyku nie czytają listy roślin :-))) brawo one :-)

No dobra, ogród to ogród, nic a nic się nie śmieję.

Padło kilka pytań.

W Twoim projekcie uderzyła mnie przede wszystkim skąpość gleby, bo tam praktycznie wszędzie z rozpierduchy wystawała goła skała. I jak tu na tym rosnąć?- odpowiem tutaj, bo to ciekawy temat.
Mam gdzieś zdjęcie, na którym las okazałych, kilkudziesięciometrowych buków rośnie na półmetrowej warstwie gleby. Dokładnie to widać, bo rośnie na skraju kamieniołomu wapienia w Szwecji. Oczywiście ta gleba jest dla drzew nośnikiem wody i substancji mineralnych, a kotwiczą się głębiej, w szczelinach miękkiej skały- ale faktem jest, że rośliny wcale nie potrzebują dużo gleby.
Dla bylin wystarczy 30 cm, dla różaneczników, azalii, róż 50 cm i taka właśnie warstwa ziemi urodzajnej została nawieziona. Kosodrzewiny mogą latami rosnąć w "donicach", które zostały dla nich wykute w skale.
Ważne, żeby ta gleba była odpowiednio żyzna i przepuszczalna, żeby zawierała dużo kompleksu sorpcyjnego, w tym przypadku kompostu.
Jeszcze ważniejsze jest to, żeby woda miała gdzie odpłynąć od korzeni, żeby rośliny się nie utopiły. Mało jest rzeczy równie złych dla ogrodu, jak stagnująca woda.
Trochę się o to martwię, bo nawieziona ziemia- mimo że rozluźniona piaskiem rzecznym- jest zwięzła, jak to pod górami. A leży na skale.
Od posadzonych między domem a nawierzchnią różaneczników powinna odpłynąć grawitacyjnie przez podbudowę nawierzchni. W ogóle spadki ratują sytuację :-)

Skąd bierzesz odwagę, zapytała Magda S.
Od ludzi, Magdo. Tych, którzy we mnie wierzą. To, że piszę, że czytacie, że piszecie, że muszę do was dorosnąć, daje mi siłę.
Ten blog był bardzo dobrym pomysłem :-)
Biorę ją też... z porównania, jakkolwiek to zabrzmi ;-)
I z tego, że w robocie pojawia się dużo problemów do rozwiązania i je rozwiązuję.
Słowo klucz to sprawczość. W mojej pracy dużo ode mnie zależy. To oczywiste, że człowiek z poczuciem sprawczości czuje się lepiej i może więcej niż ten, którego szef odwoła ze stanowiska podczas urlopu na greckiej wyspie. Nawet jeżeli nie stać go na grecką wyspę.

Zależy dużo, ale nie wszystko.
Żal mi tego miejsca. Betonowanie Izerów rozpoczęte?- zapytała Ewa, Zielona Metamorfoza.
Mogę się tłumaczyć, że betonowy mur i bezsensownie nieużyteczna skarpa to nie mój pomysł, że miały być tarasy prowokujące do zbiegania wachlarzami schodów, że nie wszystko widać na zdjęciach...
ale Ewa ma rację, pisząc nie podoba mi się skala. [...] Od wieków w górach używano w celu zatrzymania ziemi kamiennych murów i murków. Beton jest kompletnie obcym materiałem. Wiem, takie rzeczy powinny regulować przepisy, ale tego nie robią. Pozostaje więc wrażliwość na przyrodę, tradycję i zdrowy rozsądek.
Ma rację i nie ma racji.
Czuję się wrażliwa na przyrodę, ale nie wszystko ode mnie zależy. Nawet, powiedziałabym, mało ode mnie zależy.
Używano od wieków, ale nie jestem pewna, czy to do mnie przemawia. Za to często mówią do mnie ścieżki ze spienianego betonu prowadzące przez bambusowe gaje, trzęślicowe rabaty z niebieską goryczką, zagajniki trzeciorzędowych roślin. Coś, co nie powinno mieć miejsca w danym czasie i miejscu.
Na zdjęciach nie widać granic kompromisu. Każdy ma inne, prawda? Ileż dyskusji o tym było- klient chce tuje, to sadźmy tuje i dalej w tym duchu.
Moje granice kompromisu, dzięki poczuciu siły i sprawczości, są dość blisko mnie.

Nie zawsze wystarczająco blisko.
(i tu nastąpi opis przykładu, który przeniesie ten wpis daleko poza piątek)
Rok temu skusiliśmy się na realizację innego wielkiego projektu- nie mojego projektu.
Im bardziej mu się przyglądałam, tym bardziej mi się nie podobał.
Im bardziej go realizowaliśmy, tym bardziej czułam, że nie powinniśmy tego robić.
Nawet tutaj zżymałam się kilkakrotnie na projekt i na inwestorów- że zniszczyli murawy kserotermiczne, przeorując je z obornikiem (a projektant im nie powiedział...), że projekt jest antyprzyrodniczy (zawiera rośliny inwazyjne, intensywnie zagospodarowane hektary), niedopasowany do miejsca (takiego krajobrazu, a nawet tuje się w nim znalazły) i ludzi (a bo ja wiem zresztą, arogancki i obsługowy jak oni), że koszą jak opętani to, co jeszcze ładnego się uchowało, bo nie jest to trawnikiem... i nie dają się przekonać do sensownych rozwiązań, jak koszone/niekoszone...
no cóż, wyraźnie nie zażarło.
Powinnam była zawczasu pomyśleć o granicach.

Źle mi się krytykuje, bo projektant jest moim kolegą, naprawdę dobrym i fajnym kolegą.
(a właściwie dlaczego źle?
ja np. cenię sobie konstruktywną krytykę Ewy i nic mi ona nie robi, poza tym, że odebrałam ją jako nieco niesprawiedliwą- ale wiem, że to dlatego, że Ewa może się tylko domyślać, co i jak. Temu się tłumaczyłam :-)
Pewnego razu w internetach mój wpis z pałacem w tle wyhaczył właściciel tego pałacu. A napisałam tam, że nie podoba mi się jego iglakowa skarpa. A właściwie nie, że mi się nie podoba, tylko brzydka i zła jest.
Pan się uniósł i groził sądem za naruszenie prawa własności, jeżeli nie usunę zdjęć.
Ja się uniosłam, bo fotki takie, jak w Panoramio i na dolnyslask.org, tylko komentarz nie teges. Totalnie w prawie byłam, żeby sobie wisiały.
No i już miałam podnieść larum, że blogera bijo... ale jednak usunęłam zdjęcia. Bo pomyślałam, że może mu przykro.
I tak mu było przykro, bo zamiast zdjęć zostawiłam komentarz będący cytatem z jego niemiłego maila :-)
Co ja piszę? a, że jak krytykujesz kogoś anonimowego, to łatwo to przychodzi. Jednak jeżeli jest znajomym albo pomyślisz, że może mu będzie przykro... to nagle robi się źle.
Dygresja taka.)

W każdym razie chciałabym sobie już ten temat odhaczyć. A żeby dobrze odhaczyć...
Taki krajobraz.

Widzicie ptaszka? niefotografowalny raniuszek. Cała droga dźwięczała ich dzwoneczkami, huśtały się na gałązkach metr od.

Na tej łące spałam, Barbaro, na początku listopada. Taka Godzina Na Ziemi.

 Cały utkany ze światła, mgły i babiego lata w pastelowe paski.

I taki ogród.

Normalna roślinność tylko na samym brzegu :-(

Taki byłby widok z domu... gdyby na jego tle nie rosły sosny. Himalajskie.

Na zdjęciach jest łąka w bardzo różnych stadiach- duża jest, to i długo się robiła, tu zasiana, tam już wyrosła. Taki etap- milijony komosy- jest jak nabardziej naturalny, koszenie załatwi sprawę.

Czy tylko mnie coś tu nie gra?
Pamiętajcie- komuś może być przykro :-)

Czego się nauczyłam na tym przykładzie?
-  że najważniejszy jest krajobraz. Pisałam o tym w linkowanych wyżej postach:
Kiedy odwrócisz się tyłem do ogrodu- widzisz Krajobraz.
O niego tu chodzi, on jest ważny.
Po pierwsze- nie szkodzić. Nie zepsuć.
- patrzeć głębiej w siebie i przynajmniej próbować nie działać wbrew sobie
- delegować zadania. Prawie się tam nie udzielałam, wszystko jest dziełem zespołu (pod kierunkiem TP oczywiście). Poradzili sobie świetnie, chyba też dużo się nauczyli.
- kilku zastosowań bylin. Dobór roślin to bardzo indywidualna sprawa, każdy ma jakieś bliskie sercu. Ja lubię te "naturalistyczne" i bezproblemowe, czyli trwałe, stabilne, szybkorosnące. Słonecznik ze zdjęć powyżej wchodzi do kanonu.
- czegoś o facetach- potrafią zaprojektować rabatę z 400 szt. liliowców jednej odmiany o_o

Tak że ten. Wielkie projekty to większe problemy i odpowiedzialność. Również wobec siebie.
Z ulgą wrócę w tekstach do małych ogródków i małych podróży. WzWD napisała:

(...) człowiek czasami sam nie wie, co jest jego chwałą: Andersen też nie szanował swoich baśni.

I to jest jedno z najpiękniejszych zdań, jakie ostatnio czytałam.

(teraz wszyscy myślą intensywnie, kim jest WzWD)

Pozdrówka, Megi.

PS. Zamierzam nawieźć sporo obornika, popieczarkowego kompostu i czarnoziemu, przeorać całość, wysiać zielony poplon.- nie zawsze i nie wszędzie tak jest dobrze. Czasem lepiej zaniechać, wykorzystać to, co jest, dopasować rośliny do siedliska. Przyroda nam się odwdzięczy. Tak na marginesie przyszłego maila :-)

PS. Już sobota, dzień kota, czyli jak co dzień. Kropson dziś, wczoraj i dwa dni temu był częściowo wysikany, zanim wet go wycisnął. 

???

opłaciło się dwumiesięczne chodzenie na wycisk/cewnik? będzie dobrze?