nieadekwatność

Potrzebuję odczarować niepisanie, porę roku (bardzo wczesna wiosna) i inne słabości. Później jakoś pójdzie, pokażę piękną jesień, cudne miejsca i tak dalej. Odczaruję wpisem bardzo zaległym i może nieadekwatnym.

Jest taka akcja- Wrocławski Budżet Obywatelski, zabawa w głosowanie na projekty, za pomocą których miasto często próbuje finansować własne zadania (oświetlenie tu, chodniczek tam). Ale spoko, zawsze głosuję, niektóre projekty są rozsądne i można zrobić coś dobrego.
Jest takie miejsce- zaraz za płotem Moherii, tym betonowym w tle, z którym coś bym zrobiła, jakby. Za tym płotem mieszka Schron- część fortyfikacji Breslau (1883), wysadzony i częściowo zawalony w latach 60tych XX wieku (stąd). Tu jest dokumentacja fotograficzna (i mapka z Moheriom :-)) W latach Schron 1962- 2011 znajdował się na terenie przeniesionego obecnie Schroniska (nomęomę) dla Bezdomnych Zwierząt (zdjęcia tu), od 2011 jest pod zarządem ZGK, co oznacza imprezy gimbazy, ostoję bezdomnych, kiłę i mogiłę. I już, bez negatywnych konotacji, wiadomo, jak jest w takich miejscach. Mogliby (ZGK) tylko sprzątać te kanapy wywalone przez kulturalnych mieszkańców, którzy nie trafiają do kontenera.
Schron porósł kiedyś światłożądną robinią, która obecnie jest w odwrocie, zastępują ją lipy drobnolistne i klony zwyczajne.

Istnieje w tle.

Robi klimat.

Kępa drzew, enklawa bioróżnorodności w miejskim środowisku.

Decyduje o grądowym charakterze mojego ogrodu.

Daje zielony cień, latem obniża temperaturę.

Pięknie wygląda za oknem łazienki.

I dziennego.

I kuchni.

I w ogóle.

Od zawsze to miejsce było wrzodem na tyłku szeroko pojętego sąsiedztwa, a teraz  zapewne także ZGK, który co chwila, dosłownie co pół roku ktoś nęka z powodu spadających konarów robinii. Psy szczekały, żarcie śmierdziało, żule przeszkadzają. Nic dziwnego zatem, że co rusz powstaje na ten temat projekt do WBO. Poprzedni, zwany Wyspą Skarbów (omg) zakładał utworzenie tam PARKU LINOWEGO (omgomg) i byłam spokojna, że nie dojdzie do jego realizacji.

Natomiast obecnie mamy projekt Pogodny Pasaż.
Nie głosowałam na niego, ponieważ...

... projekt jest merytorycznie zły, nieadekwatny do wymogów terenu, a założony efekt (uporządkowana, przyjazna przestrzeń) można osiągnąć tańszymi środkami,
... projekt jest potencjalnie zły dla przyrody, nieadekwatny do jej potrzeb,
... projekt jest ideologicznie zły, nieadekwatny do współczesności.

To, że merytorycznie zły, nie dziwi mnie za bardzo. Projekt do WBO może zgłosić każdy, taki lokalny lider zasługuje na podziw, że mu się chciało (i tak, ja też mogłam się włączyć). Najczęściej jednak robi to najmniejszym kosztem własnym, bez rozpoznania problemu, za pomocą kogoś, kto "wpisze sobie do portfolio".
Wygląda to tak, jak w podsłuchanej (gdzie indziej, ale na temat WBO) rozmowie:
- słuchaj, mamy taki projekt. Będziemy sadzić drzewa w mieście.
- ile? chyba dużo. Ile takie drzewo kosztuje? no pięć złotych. może dziesięć.
- kto posadzi? no my, my będziemy sadzić. Wszędzie.
A ja z niedowierzaniem patrzę na lalę, z tych, co się oburzają, że zlecenie, czyli śmieciówka, i gwarantowane kilkanaście za godzinę to nie dla niej (wiem, jestem na grupach typu "praca" na fb).
Poznęcam się nieco, bo skoro publiczne, to publiczne. Wiem, że może to wyglądać na branżową rozgrywkę, ale nią nie jest. Jest polemiką, która może stać się początkiem dialogu. Tym bardziej, że zawsze można coś poprawić.

"Koncepcja Pogodnego Pasażu została stworzona z myślą i na prośbę mieszkańców tego rejonu. Analiza problemów zgłoszonych na etapie poznawania terenu pozwoliła na stworzenie projektu przestrzeni zaspokajającej potrzeby wspólne. Projekt opiera się na szerszej wizji, ale priorytetem jest zabezpieczenie terenu schronu, żeby nie stwarzał zagrożenia. Do tego celu ma służyć oczyszczenie terenu z odpadów i uporządkowanie zieleni. [uporządkowanie zieleni większość ludzi wyobraża sobie jako wycięcie krzewów i obawiam się, że to jest ten przypadek, więc ekstrapoluję. Tymczasem kilkudziesięcioletnie robinie dożywają już swojego czasu, tym bardziej, że rosną na płytkiej warstwie gleby na ruinach. Są co prawda domem nietoperzy, które chętnie spędzają dni w załomach ich kory, ale ptaki nie gnieżdżą się w koronach drzew. Dla nich i dla odnowienia się drzewostanu ważne są krzewy- tu głównie bez czarny- i podrost drzew.] Mieszkańcy chcieliby czystego, spokojnego i zielonego miejsca z utwardzonym przejściem komunikacyjnym. Projekt nasadzeń opiera się na głównej alei rozgałęzionej w celu swobodnej komunikacji, ze ścieżką z betonowej kostki.[dlaczego??? w większości parków wystarczają nawierzchnie ziemne, ziemne ulepszone lub żwirowe. Po co budować w zabetonowanej okolicy kolejną nieprzepuszczalną dla wody i nieczynną biologicznie powierzchnię?] Stworzona jest koncepcja nowej kubatury fortu z plamami barwnych krzewów i bylin,a także z tablicami edukacyjnymi dotyczącymi historii schronu i schroniska. W przypadku schronu to opis tego typu fortyfikacji we Wrocławiu, a w przypadku schroniska to informacje o prawach zwierząt, możliwości ich adopcji, rasach psów i kotów. Obok także proponujemy tablicę ozdobną z pamiątkowymi wpisami mieszkańców, można by umieścić na niej np.imię, rasę, datę adopcji. Dzięki temu pasaż spełniałby także funkcję społeczną, łączącą ludzi, dodatkowo niósł pomoc zwierzakom.[ja tego zupełnie nie kupuję- w jaki sposób tablice z informacją o rasach miałyby pomagać zwierzętom- ale to ja, trudno.] Jedną z ważniejszych ról spełniają także rośliny, które oprócz funkcji ozdobnej mają osuszyć teren, ponieważ poziom wód gruntowych, z relacji mieszkańców jest bardzo wysoki. [mieszkamy w najwyżej położonym miejscu Wrocławia, co można sprawdzić na dowolnej mapie. Jakieś czterdzieści lat temu w pobliżu schronu wybudowano węzeł ciepłowniczy, który obniżył i tak niski poziom wody gruntowej o ponad metr. Gleba na terenie po schronisku jest ubita po rozbiórce, zagruzowana, więc przesuszona, jest to typowo ruderalne siedlisko.] Zieleń zaprojektowana z myślą, żeby odseparować pasaż od okolicznej zabudowy jednorodzinnej, stworzyć miejsce zaciszne, spokojne i bezpieczne. Dlatego w koncepcji zieleń zaplanowano piętrowo: znalazły się tutaj zimozielone gatunki, a kolczaste krzewy i drzewa odseparowują miejsca niebezpieczne. Ilość nowej zieleni ma być imponująca i stworzyć na dzielnicy coraz bardziej zabudowanej, bardzo potrzebne „zielone płuco”[zielone płuco to mamy właśnie teraz. Jedyną zieloną enklawę w mocno zabudowanym terenie.]".

Grafiki z publicznego profilu projektu dla łatwości omówienia- właśnie ogarnęłam, że nieładnie je tu wklejać, więc:
klik- tak to wygląda. Enklawa pośród gęstej zabudowy, nie tylko jednorodzinnej.
klik- to prawda- ruiny są niebezpieczne. W stanie, w jakim się znajdują, powinny być ogrodzone i niedostępne, bo cudboski, że do tej pory nikt się tam nie zabił po pijaku. I żadne odgrzybianie nie pomoże na stagnującą w na dnie schronu wodę opadową. Teren jest, owszem, zanieczyszczony- głównie przez ludzi, którzy uważają, że jego "dzikość" zwalnia ich z zabierania ze sobą psich kup. To, że są na nim niedostępne miejsca, nie jest wadą... o czym później. Wydaje się, że autorce opracowania przeszkadza to, że jest "zachwaszczony i zarośnięty dzikimi gatunkami drzew i krzewów", których "korony należy prześwietlić" (w istocie wystarczy dokonać cięć sanitarnych). I nie, na schronie ani w jego pobliżu nie urosną rośliny iglaste ani "niskie krzewy o odmianach z barwnymi liśćmi", i tylko nieliczne byliny, i żaden trawnik. W najlepszych miejscach jest to siedlisko lasu grądowego, ale przesuszone i mocno zacienione. Wiosną rośnie tam ziarnopłon, wiechlina gajowa, glistnik jaskółcze ziele, podagrycznik. W lecie runo zamiera. I na wiele więcej nie można liczyć bez częściowej wymiany gleby, starannej uprawy i zastosowania nawodnienia.
klik- dobór roślin na pastwę ogrodników :-D łatwiej wymienić, co się nada, niż co nie. Będą rosły: choina kanadyjska, ambrowiec (oba gatunki warunkowo, po dobrym przygotowaniu gleby), metasekwoja (w prześwietlonych miejscach), trzmielina (zwyczajna), mahonia pospolita, berberys Julianny, barwinek pospolity, przywrotnik, epimedium, miodunka, przytulia wonna, tojeść rozesłana. Woskownica, turzyca Aurea, turzyca Buchanana, wąkrota, kroplik, zawilec grecki, skalnica, WEŁNIANKA- facepalm prosto z katalogu.
Z drugiej strony- rozumiem, że to wszystko bardzo wstępne i na potrzeby koncepcji, do zmiany. Ale jednak.
klik- wizualnie to też nośne nie jest.
klik- na pastwę grafików.

No więc nie podoba mi się, bo zawiera dużo błędów, w założeniach i rozwiązaniach. Zauważyliście sprzeczność- z jednej strony jest "antropocentryczny", zakłada dostępność i atrakcyjność całości założenia dla człowieka, z drugiej- antyludzki, wykluczający i tak już wykluczonych? Cóż, mieszkańcy też dzielą się na lepszych i gorszych. Tych, którzy w pakiecie do swoich domków dostali oświetloną drogę (i którym miasto sprzedało obiecaną jeszcze kilka lat temu część parku, tę z opisem "planowana zabudowa"), tych, którzy od lat nie mogą się doprosić dojazdu i tych, których chętnie usuniemy sprzed ócz, aby nie "stwarzali zagrożenia".

Poza tym wymaga dużych nakładów, nieadekwatnych do założonych efektów i zakłada dużą ingerencję w środowisko. Tymczasem w mieście potrzebne są enklawy, w których nie robi się NIC,
Zaniechanie jest w tej sytuacji najlepsze dla przyrody.
Tak, przyrody. Dla dzikich drzew, krzewów i bylin. Tych nieozdobnych, niecennych, bo spontanicznych, pospolitych, niezalegalizowanych planem nasadzeń.

Będących tylko domem i bazą pokarmową dla szpaków, kosów, myszy, owadów, dzięciołów (zielony i duży), mazurków, ślimaków, a pośrednio- kun, jeży, sów, lisów, nietoperzy (borowiec wielki), sikorek (modra i bogatka), wilg, rudzików, kapturek, ryjówek, słowików, sójek, sierpówek i grzywaczy. Zimą zatrzymują się tu jemiołuszki, szczygły, dzwońce, grubodzioby, jery, gawrony i kawki.

 Żyją tu również Puszkiny, Mrysławy i Fossy.

Puszkin w swoim królestwie

i Mrysław obejmujący je w posiadanie.

Czy naprawdę to jest takie trudne- w czasach, kiedy wszystko zostało już powiedziane i napisane- zrozumieć, że przyroda w mieście jest ważna? A dla przyrody w mieście ważne są miejsca, gdzie nie robi się nic, zostawia się małe laboratoria sukcesji, enklawy bioróżnorodności, korytarze ekologiczne?
Załóżmy, że o tym nie dyskutujemy, tylko zastanawiamy się, jak to zrobić. Jak pogodzić postulat dostępności (przeglądając wszystkie kilkaset projektów WBO zauważyłam, że hasła "przywrócenia mieszkańcom", "przyjazności" i "dostępności" są bardzo nośne)?
Schron jest idealnym miejscem dla zaniechania. Akuratnie i tak jest niebezpieczny. Zrobiłabym tak (i to nie jest jakaś moja fanaberia- tak się naprawdę ROBI w tych europejskich miastach, które tak podziwiamy i do których aspirujemy):
- zabezpieczyłabym schron jako trwałą ruinę, ogradzając i kratując solidnie niebezpieczne miejsca,
- w niedostępnej dla ludzi części rosłaby spontaniczna roślinność, lekko tylko korygowana (cięcia sanitarne),
- jeden stok przeznaczyłabym na zjeżdżalnię, górkę saneczkową czy coś. Wiem, miasto miało zrobić to na tym kawałku terenu, który właśnie sprzedało. I raczej o takie rzeczy powinno się zapytać, a nie- czy wydać kasę na przystanek, czy progi zwalniające.
- zrobiłabym trasę spacerową o ekstensywnej nawierzchni wokół pagórka, umożliwiającą logiczny spacer z pieskiem lub piwkiem, nie tylko przejście (ławeczki i kubły na propsie, ale ktoś to musi ogarniać),
- uzupełniłabym zieleń o rodzime gatunki drzew i krzewów (lipa drobnolistna, grab zwyczajny, klon polny i jawor, trzmielina zwyczajna, dereń świdwa, głóg, leszczyna, cis) oraz gatunki bardziej ozdobne, ale niewymagające (świdośliwa, nieszpułka, morwa biała, wiśnia wonna, jabłoń purpurowa- przy okazji wzbogacamy bazę pokarmową- klon Ginnala, kalina wonna, hordowina i inne, suchodrzew Maacka, lilaki, zadrzewnia, parczelina, śnieguliczka koralowa i biała, orszelina olcholistna, malina pachnąca, kolkwicja chińska, jaśminowce, żylistki, tawuły, pigwowce),
- założyłabym łąkę koszoną dwa razy w sezonie,
- no dobra- jak musimy, to niech przy głównym pasażu będą jakieś rabatki z hortensji bukietowych, liliowców, tojeści kropkowanej, trzcinnika krótkowłosego, astrów rozkrzewionych i takich tam,
- no dobra- jak potrzebujemy tablic i innej identyfikacji wizualnej, to dajmy sobie spokój. Czytałam gdzieś (nie żebym nie zauważyła), że stawiając te wszystkie opisy robimy z naszych miast i innych miejsc do życia jakieś pieprzone skanseny. I wydajemy na to kasę, którą można by wydać inaczej, może sensowniej.

Kto się zgadza, ten nie skacze ;-)
Bo wiecie.
Mnóstwo widuję takich projektów i, najgorzej, realizacji- nieadekwatnych, przestrzelonych, jak kulą w płot, np. w tym wpisie Magdy. Ani dla ludzi, ani dla przyrody (a przecież i w tym nie musi być sprzeczności). Nie wiadomo, po co i dla kogo, i co autor miał na myśli.
Być może autor nie rozpoznał potrzeb (na marginesie- nie wiem, którzy mieszkańcy okolic Pogodnego Pasażu chcą, wg opisu, tego i tamtego. Zaledwie kilkanaście domów graniczy z tym terenem. Nas jakoś nikt nie zapytał, no ale skoro mapy też nie ogarnął...)
A tak naprawdę- wszystkie, które zakładają wysilone działanie i nieuzasadnione koszty, są nieadekwatne. W sytuacji, kiedy tylko zaniechanie działań, ograniczenie potrzeb i nakładów może odwlec koniec świata, jaki znamy, to właśnie tak jest. Dlatego moim zdaniem ten projekt jest ideologicznie zły. Nieadekwatny do współczesności. Tak.

Ale wiecie co? Skoro już, to ja chętnie się włączę w przyszłym roku. Skoro już, to chyba fajnie, że ktoś zechciał być liderem. Papier wszystko przyjmie, więc i każdy projekt można zmienić ;-P
Pozdrówka, Megi.
PS. Widziałam ostatnio... ogrody bez granic. Nawet mentalnych. Odczarowałam niepisanie, żeby tak jeszcze ta apka do obróbki fotek się odczarowała, bo nauczyć się programu... to kosmos czasu.