SansSouci, jeszcze raz

żeby nie było tak po epkach, bardzo mi się spodobało to określenie:-)
We wczorajszym poście pisałam o tym, że Sanssouci (poprawiłam się;-)) to ogród barokowy.
Powstał jednak w dobie rokoko i ma jego liczne cechy. Najważniejszą jest nieformalne, użytkowe potraktowanie roślinności na tarasach w Lustgarten- takie były zresztą początki założenia. Tarasy, uformowane na odlesionej "łysej górze" miały służyć, i służą do dziś, uprawie winorośli.
I fig.

Tak właśnie, figi dla ochrony przed zimnem rosną w takich szklanych "szafach". Nie przemarzają i owocują.
W innych miejscach parku, np. pod Belwederem, też znajdziemy winnice i sady.
Inne rokokowe cechy to:
- rozległe łąki i kameralne polany,
- woda jako ważny element ogrodu,
- powiązanie ogrodu z polami,
- liczne budowle ogrodowe: kopiec widokowy, kurhan, antyczna świątynia, wiejska chata, pawilon chiński, pustelnia i inne follies (tych akurat niezbyt wiele),
czyli atrakcje nawiązujące już do sentymentalizmu i stylu krajobrazowego.
Duża część parku została w tym stylu przebudowana lub urządzona od nowa (np. park wokół pałacu Charlottenhof, projektowany przez Lennego, którego niestety nie zdążyliśmy zobaczyć).
Spacer między pałacem Sanssuoci a Nowym Pałacem właśnie dlatego jest tak piękny, że barokowy ogród stopniowo ustępuje miejsca parkowi krajobrazowemu (sprawdź w historii ogrodów, przykład u mnie).

(konwalie w runie)

(różaneczniki w podszycie)

(krajobraz rysowany sylwetkami drzew)

(i "małą architekturą")

W tej epoce wprowadzono nowe gatunki roślin: miłorząb, cedr libański, sosnę wejmutkę, choinę kanadyjską, różaneczniki, azalie, tulipanowiec.

(miłorząb i jakaś szalona kolekcja iglaków z lat 90tych XX wieku)

(cypryśnik błotny i czerwonolistny buk)

(grujecznik japoński)

 Współczesny Sanssouci to nadal Ogród Przyjemności, Bez Trosk, taki ogród newermajnd;-)
Zapewne pozostanie taki dla kolejnych pokoleń.
Dlatego tak fajnie jest robić ogrody:-)

(rozkmina menu po niemiecku, level hard)

(a otóż i proszszsz

JAK NIEMCY TRAKTUJO POLAKÓW!!)

(to są zdjęcia autrorstwa TP, oczywiście, ja tak nie robię)

 Więc dzięki, Fryderyku:-)

 A my wrócimy, znów pobyć w aurze Bez Trosk.

Pozdrówka, Megi.
PS. na wycieczkę przygotowałam sobie taką kompilację z wymienionych w poprzednim poście źródeł. Jakby ktoś potrzebował, zamiast grzebać.


Pałac i park Sanssouci- rokokowy pałac Hohenzollernów we wschodniej części parku Sanssouci, zaprojektowanego w tym samym stylu. Pałac nazywany jest Wersalem Prus.
Wzniesiony w latach 1745-1747 jako rezydencja letnia na zlecenie króla Prus Fryderyka II Wielkiego przez Georga Wenzeslausa von Knobelsdorffa według szkiców fundatora. Przebudowany i rozbudowany w latach 1840-1842 przez Ludwiga Persiusa (projekty) i Ferdinanda von Arnima (kierownictwo budowy) na życzenie Fryderyka Wilhelma IV.
Pałac Sanssouci należy do grupy pałaców i zespołów parkowych w Poczdamie i Berlinie wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO. O pielęgnację i restaurację pałacu troszczy się Fundacja Pruskie Pałace i Ogrody Berlin- Brandenburg (niem. Stiftung Preußische Schlösser und Gärten Berlin- Brandenburg).
Zaczątkiem posiadłości Sanssouci były ogrody tarasowe na południowych stokach wzniesienia Bornstedt, założone w 1744 przez Fryderyka II Wielkiego dla uprawy winorośli.
Na początku XVIII w. wzniesienie porastały dęby, które ścięto za panowania Fryderyka Wilhelma I, by dostarczyć drewna do umocnienia terenów bagiennych przeznaczonych pod rozbudowę Poczdamu. Teren po wycince nazwany Wüsten Berg (pol. łysa góra) został zagospodarowany pod ogrody w stylu formalnym.
Stok podzielono na sześć szerokich tarasów, by jak najlepiej wykorzystać dobre nasłonecznienie. Po murach wzmacniających tarasy pięły się winorośle sprowadzone z Portugalii, Włoch, Francji i pobliskiego Ruppin. W 168 oszklonych niszach rosły figowce. Od frontu każdy taras był ograniczony pasem trawnika i żywopłotem z drzew owocowych. Trawniki zdobiły równo przycięte cisy. Na szczyt wzniesienia prowadziło 120 centralnie zlokalizowanych schodów (obecnie 132), dzielących stok na dwie części.
U stóp tarasów założono w 1745 barokowy ogród dekoracyjny, pośrodku którego zbudowano wielką fontannę (niem. Grosse Fontäne). Wokół fontanny rozstawiono marmurowe rzeźby rzymskich bogów- Wenus, Merkurego, Apolla, Diany, Junony, Jowisza, Marsa i Minerwy oraz alegoryczne przedstawienia czterech elementów- powietrza, ognia, wody i ziemi. 
Niedaleko francuskiego klombu znajdował się również ogród kuchenny, założony w 1715 roku.
W latach późniejszej rozbudowy kompleksu Sanssouci wznoszono nowe pałace oraz inne obiekty (pawilony, kościoły, belwedery, itd.), pomiędzy którymi powstawały nowe ogrody, zarówno dekoracyjne jak i użytkowe (sady i warzywniki). Wytyczono liczącą 2,5 km aleję dojazdową, która miała swój początek na wschodzie przy obelisku wzniesionym w 1748 r. i biegła aż do Nowego Pałacu na zachodzie. Pomiędzy nowymi budynkami wyznaczano koliste trawniki z fontannami i grupami rzeźb, skąd odchodziły gwiaździście ścieżki biegnące pomiędzy wysokimi żywopłotami w głąb ogrodu. Wybudowano również oranżerie z drzewami pomarańczowymi, melonowcami i bananowcami.
Połączenie ogrodów użytkowych z dekoracyjnymi akcentują dwie rzeźby przy wschodnim wejściu do parku- figury rzymskich bogiń Flory (bogini kwiatów) i Pomony (bogini sadów i ogrodów).
Za panowania Fryderyka Wilhelma IV Peter Joseph Lenné stworzył ogrody w stylu krajobrazowym.
Na terenie parku znajdują się, wybudowane przez Fryderyka II Wielkiego:
• Grota Neptuna (1751)
• Pałac Neue Kammern (1771–1775)
• Galeria Malarstwa (1755–1764)
• Pawilon chiński (1755–1764)
• Antikentempel (1768–1769), gdzie pochowane są obie żony cesarza Wilhelma II, jego dwaj synowie i najstarszy wnuk
• Świątynia Przyjaźni (1768–1770)
• Nowy Pałac (1763–1769)
• Obelisk
• Belweder na wzgórzu Klausberg (1770–1772)
oraz wzniesione za panowania Fryderyka Wilhelma IV:
• Pałac Charlottenhof (1826–1829)
• Łaźnie rzymskie (1829–1840)
• Kościół Pokoju (1845–1848), gdzie spoczywają: Fryderyk Wilhelm IV z żoną Elżbietą, Fryderyk III z żoną Wiktorią oraz król Fryderyk Wilhelm I
• Nowa Oranżeria (1851–1864)
Projekt parku Sanssouci nawiązywał do wcześniejszych przedsięwzięć ogrodowych Fryderyka w Neuruppin i Rheinsberg. W swojej rezydencji w Neuruppin założył ogrody dekoracyjne i użytkowe (sady i warzywniki), odchodząc od klasycznego ogrodu barokowego w stylu Wersalu. Podobnie w  postąpił w Rheinsbergu- osie widokowe nie były zorientowane według pałacu, lecz odchodziły pod kątem prostym od południowych skrzydeł pałacowych w kierunku centralnej części budowli.
Projekt parku wokół pałacu Charlottenhof (1826- 1829, Schinkel i Persius) powierzono Peterowi Josephowi Lennému, który przekształcił płaski i częściowo bagienny teren w ogród krajobrazowy.
Cały park to zespół mniejszych założeń, z których każde ma jakiś swój punkt centralny i indywidualne reguły kompozycyjne, kształtowane przez pokolenia użytkowników na przestrzeni różnych epok. Współistnieją tu różne style ogrodowe- barok, rokoko, klasycyzm, styl krajobrazowy.
Ze względu na rozmiary obiektu (70 km ścieżek!) nie wszystkie jego części są jednakowo utrzymane. Takie było jednak założenie- park częściowo powstał na bazie lasu i te dzikie, leśne fragmenty są widoczne. Cały teren parku pocięty jest licznymi szerokimi, prostymi alejami z wysokimi boskietami, zadbanymi po bokach, ale również bardziej dzikimi, krętymi ścieżkami biegnącymi przez nieuporządkowany gąszcz. Obok strzyżonych trawników spotkamy też łąki i murawy.