Wszystkie Ruiny Dolnego Śląska

Tytuł sponsoruje kyja:-)
Poprzednim postem zamieszałam w budyniu, a komentarze przeniosły mnie do gimnazjum, do którego przecież nie miałam okazji chodzić- zawsze to jakiś zastrzyk młodości.
Odnoszę też wrażenie, że słyszałam okrzyk "naszych biją".
Ciekawe, czy na kolejne zdjęcia niezabezpieczonych ruin i opisy stanu degrengolady ktoś zareaguje histerycznie. Do tej pory albowiem można było robić fotki cudzym domom, pisać (bo jakoś mi te śmieci nie wchodzą w kadr) o zapuszczeniu i przechodziło bez echa. Drobna hipokryzja?
Bycie przewodniczką kijowego towarzystwa zobowiązuje, dziewczyny mogą się wykruszać, ale ja nie- zatem kolejne dwa spacerki w moherowym towarzystwie- a później może przerwa, bo coś tu monotematycznie ostatnio...
(nawiasem, towarzystwo moje ulubione, bardzo elitarne, rozrasta się- pewien facet!!! zapytał o wysokość składki, ale nie wiem, nie wiem. My tu sobie drzemy pierze, obrabiamy doopska, milczymy, szkicujemy projekty zawodowe... no to nie wiem;-p)

***

Motto brzmi:
"Czyli u mnie też jest TAK pięknie. To bardzo dobrze."- to komentarz Magdy Spokostanki.
Wyjęty z kontekstu, ale mówi o tym, że pięknie jest wszędzie (tak, w Mikołajowie też, na Północy i na Wschodzie, i na krótkich spacerkach wokół Wrocławia).
Spacer pierwszy, trasa: Owsianka- Pustków Żurawski- Solna- Żurawice- Owsianka, 3 godziny ze zwiedzaniem.

1- Owsianka, 2- Pustków Ż, 3- park podworski w PŻ, 4- Solna, 5- park podworski w S, 6- Żurawice

W słońcu.

 Pustków z daleka wyglądał tak

(wszystkie archiwalne ryciny z http://dolny-slask.org.pl/)

 prawie tak samo

 ale nie całkiem

 nie całkiem.

Chociaż trochę tak.

No właśnie.
Co to za PROBLEM sprzedać cukrownię, doprowadzić ją do upadku, wyburzyć, sprzedać grunt pod deweloperkę?
Kto tu zamieszka, będzie jak ja- stąpał po ruinach Niederschlesien, chrzęszczących pod stopami jak muszle wyniesione pływem, w tym miejscu całkiem dosłownie.
Będzie żył na skorupie stężałej lawy, kiedy tam, pod powierzchnią, płynie gorący nurt dawnego życia.
Tutaj nie da się nie być egzaltowanym, a słowa, które najlepiej opisują stan duszy, to nostalgia i melancholia.
Poniekąd rozumiem mechanizm upadku, oddaję głos Hannibalowi Smoke, który pisze o powojennych osadnikach:
"Niepewni przez następne ćwierćwiecze, czy ich pobyt nie ma charakteru tymczasowego, żyli ,,na walizkach" w obcym otoczeniu. Odcięci od edukacji i nienawykli do zachodniej kultury agrarnej, nie radzili sobie w poniemieckich gospodarstwach. I tak jak na Kresach, pod koniec lat 40. Kresowiaków ponownie pozbawiono majątków. Zmuszono do posłuszeństwa wobec znienawidzonego reżimu, który ich Ziemię Obiecaną rozbierał cegła po cegle, by odbudować Warszawę. Norman Davis w "Mikrokosmosie" przywołując badania socjologiczne, które opublikowano dopiero po upadku komunizmu, podsumował powojenną sytuację ludzi na dolnośląskiej prowincji trzema słowami: apatia, alkoholizm, alienacja.
To w znacznej mierze wyjaśnia, dlaczego komunistyczna propaganda oczekująca niszczenia wszystkiego co niemieckie, "hitlerowskie" i burżuazyjne, trafiła na podatny grunt. Jednak nie jest okolicznością łagodzącą. Nic nie tłumaczy faktu, że w okresie powojennym ani jedna zabytkowa rezydencja na Dolnym Śląsku nie oparła się złodziejom. Nie licząc pałaców zburzonych w skutek decyzji politycznych, setki innych bez żadnych nalegań "z góry" zostało zdewastowanych do całkowitego unicestwienia. Choć nie było takiego obowiązku, podobny los spotkał niezliczone dwory, kościoły, cmentarze i wiele innych budowli o bezcennej wartości kulturowej. Jest przecież nie do pomyślenia, żeby cywilizowani ludzie, wchodząc do pięknego, starego pałacu, zrywali belki stropowe i podłogowe, rozbijali rzeźby, lustra i żyrandole…" (całość)

Tym bardziej nic nie tłumaczy faktu, że dzieło zniszczenia dopełniło się podczas ćwierćwiecza naszej demokracji, przez zaniechanie i ostatecznie.

Pałac w Pustkowie.

Elewcja ogrodowa.

Powstał w latach 1869 - 1870 dla Carla Christiana Naehrich, założyciela cukrowni.
Po wojnie mieścił siedzibę zarządu i administrację Cukrowni "Pustków". Taki piękny, eklektyczny, fabrykancki pałacyk z zegarową wieżą i secesyjnym dekorem.

 Popada w ruinę cicho i mało spektakularnie...
... a tych maków i panien śpiących szkoda...
Szkoda, nie szkoda. To tylko materia, niech ją przyroda pochłonie.
Ja jestem z pokolenia, co winiacza rozpijało na cmentarzu, wśród potrzaskanych epitafiów.
Przezierne stropy zrujnowanych budynków to był taki park linowy.
Ruiny porośnięte białodrzewem, zwane laskami, były najlepszym placem zabaw.
Ale coś zapadło, przesączyło się z tej nostalgii i melancholii, z tej lawy i przypływu.
Toteż, toteż
i tu następuje zapowiadane lokowanie
jestem pod wrażeniem pokolenia
Dolnoślązków z urodzenia lub wyboru.
Tych, co przedłużają sobie remont, składając w całość resztki gazet wydłubane ze stropów (Z. i Ł.)
Tych, co wygładzają zdjęcia i listy (kyja).
Tych, co te listy tłumaczą z gotyku, zamiast zająć się pisaniem projektów np. (Pacjan).
Tych, co jak Nowi Osadnicy i Prawdziwi Pionierzy kolonizują ruiny (Sąsiad).
I jeszcze mówią, że "tu jest wszystko", chociaż nie ma wody i szamba (Sąsiad).
Tych, co ratują stare domy (Inkwi).
Zakładają firmy, kupują domy i łączą kropki na mapie. Wlewają swoje życie w stare koryta strumieni, uruchamiają przypływ.
(to nie jest kolejne pokolenie, ale większość to dużo młodsi ode mnie ludzie. I nie będę się starać wszystkich wymienić, bo zapewne kogoś pominę.)
Uff, można umierać;-)
No.
Park w Pustkowie mało przypomina park, raczej trawnik z drzewami- modrzewiem, kasztanowcami.

 Widoki z i na są rozległe.

Z Pustkowa do Solnej idzie się torami torami

Zawsze się zastanawiałam, jak ludzie giną na torach.
No, idom i gadajom, chyba.

 a później polami polami

 po miedzach po miedzach

(ależ my tu ziemię mamy:-)))

prostą ścieżką pośród pól

 (błotnistą jak szlag)

 i  już jest Solna.

 W niej pałac pozbawiony cech stylowych (nie ma na zdjęciu), piękny folwark (brama!!), trochę starego, ujmującego budownictwa w stanie malowniczej ruiny, trochę nowego budownictwa (przeważający kolor elewacji- limonkowa zieleń... ale dobrze, że się buduje)

 i park, którego nie ma (brak starodrzewu, robinia, wiąz).

Po drodze jeszcze Żurawice, mała wieś malowniczo położona na wyniesieniu.

 O fak, sfotografowałam czyjś dom.

 W dodatku jaki malowniczy, jakie archetypowe podwórko w kępie drzew, domek Ani na Zielonym Wzgórzu, no doprawdy!

jakiś facet na podwórku...

 I zaraz Owsianka, ta sama kępa drzew, kominy Pustkowa

 i brama dębowa dzieląca grunty Żurawic i Owsianki.

Warto dodać, że podczas tego spaceru przez caly czas oglądamy Ślęzę w różnych odsłonach, Górę od południa do zachodu słońca:

Spacer drugi, trasa: Galowice- Wilczków- Pasterzyce- Bogunów- Żerniki Małe- Galowice, pięć godzin ze zwiedzaniem.

1- Muzeum Powozów w Galowicach (zamknięte bez żadnego info!!), 2- Wilczków (kosciół, kaplica cmentarna, gorzelnia), 3- kapliczka na rozstaju, 4- Pasterzyce (folwark, park), 5- most na Ślęży, 6- Bogunów (folwark, park z mauzoleum), 7- Żerniki Wielkie (pałac, park z mauzoleum), 8- most na Ślęży.

W chmurach.

Droga mokra, szara i asfaltowa.

Brr

ale można pobawić się w sylwetki drzew. Od lewej- lipa, klon zwyczajny

Wilczków był kiedyś znaczącą wsią- dwa kościoły, pałac, dom towarowy, duży cmentarz, gorzelnia...

Kościoła ewangelickiego już nie ma, obcy był, nie nasz, nie żal.

Katolicki robi wrażenie gotycką, ręcznie wyrabianą cegłą, obronnymi murami.

 Mapujemy kolejny krzyż pokutny.

 Oglądamy zieleń

TP nie lubi sumaków, a mnie się podobają:-) pod warunkiem, że się ich nie przycina.

Nikt mi nie powie, że bukowy żywopłot jest smutny, bo niezimozielony i wiszą na nim zeschłe liście. Jest wręcz przeciwnie.

i resztki wszystkiego.

Gorzelnia nadal działa.

Droga do Pasterzyc jest równie szara i smętna, jak dotąd, uwagę przykuwa tylko kapliczka

Ławeczka wrosła w robinie:-)

i pozostałości alei z topoli włoskich, prowadzącej do pałacu.

Pałacu, którego nie ma.

"Początkowo pałac był własnością rodziny von Pasterwitz. Trzy panny tego nazwiska zginęły w trakcie pożaru, który wybuchnął swego czasu na balu w oławskim pałacu. Później w posiadaniu hrabiów Haugwitz, rodziny von Oheimb, hrabiów Stosch, baronów von Kottwitz i pana von Borrwitz. Ostatni sprzedał majątek w 1806 r. królewskiemu wyższemu urzędnikowi Wiesnerowi, od którego syna kupił go królewski major von Stegmann na Jackschenau. Od 1841 r. w posiadaniu Friedricha Otto von Lieres und Wilkau. Szczególnie solidny budynek pałacu powstał w 1771 r. w czasach pana von Oheimb, którego herb wieńczy portal. Von Lieres i Wilkau nie tylko wybudował wszystkie nowe budynki gospodarcze, powiększył też pałac o nowe skrzydło. Ogród i park ożywione są przez przepływającą rzeczkę i parę stawów, a z okien pałacu ma się piękny widok, ograniczony przez Górę Ślężę w jej najpiękniejszej postaci." (za Alexandrem Dunckerem, tu)

To jest ten sam widok:

 Niestety. Widać to samo drzewo.
A park piękny, pierwszy raz byłam i na pewno powtórzę.
Cudowny układ wodny.

Sylwetki drzew: charakterystczny, fontannowy pokrój leszczyny.

 Niesamowite osie widokowe.

 Co prawda kończą się w polu, ale te świerki mówią, że granica parku była kiedyś dalej...

 Piękne, dojrzałe okazy drzew.

Zwisła odmiana modrzewia.

Para lip.

Ale jakich.

Nieprzystępnych, trudno je przytulić.

 

Można by marudzić, że posadzono je zbyt blisko siebie, ale jak pięknie potrafiły się dopasować!

Platan i jodła pospolita.

Świerk kłujący, ale chyba odmianowy?

Kolejna pozostałość ogrodu to postument pod donicę na środku pola;-)

 No szkoda, cóż. A syf i mgła klasyczny, dolnośląski, ale to już wiecie.
Folwark prezentuje się dość ozdobnie.

Dawny dom zarządcy.

 Przekraczamy Ślężę, tym razem rzekę, nie Górę.

 Idziemy wzdłuż polderów wypełnionych czarną ziemią pobagienną (ach, te czasy, kiedy rzeka wylewała co roku, przelewała się w starorzecza, odcinała meandry, wypłycone starorzecza zakwitały na wiosnę żółtymi kosaćcami, różową firletką... chciałabym tych czasów)

 a bieg rzeki zaznaczają wśród pól sylwetki drzew.

Drugi plan od lewej: topola czarna, wierzba biała, topola włoska. Uwielbiam topole włoskie, są w krajobrazie tym, czym cyprysy, wykrzyknikami.

Pewnie jabłoń. Podkasana, więc niecharakterystyczna.

Topole często porasta jemioła, bo mają miękkie drewno. Podobnie jak głóg, jemioła, brzoza...

... ale na brzozie jemioła nie rośnie. Rośnie za to na robinii o twardym drzewie, tfu, drewnie. Jak myślicie, dlaczego?

Lipy uzyskują charakterystyczną sylwetkę i kopulasty kształt korony, bo za młodu ich gałęzie rosną skośnie pod kątem ostrym w stosunku do pnia, a później odchylają się w doł.

I już Bogunów.

Tajemnicza wieś, niemal bez wzmianki o przeszłości ani jej obrazu, już kiedyś szukałam.

Oglądamy tylko folwark, park zostawiamy na kiedyś.

 Wyobrażacie sobie, że ktoś mieszka na dole, a dachu nie ma?

 Ach, może jest biedny, ale fajny?
Niezależnie od tego, jaki jest, ten budynek ma swojego właściciela i zarządcę, a ten ma obowiązki.
No i znowu to zrobiłam. Dom.

Malownicza ruina, jaka piękna.

Nie szkodziłoby, jakby była mniej malownicza i mniej ruiniasta.

W tle sosna czarna, charakterystyczna piniowata sylwetka, wierzchołek obłamany przez śnieg i wiatr, stąd taka gniazdowa forma.

 Folwark był ogromny, rzędy stodół, podwórko za podwórkiem.

 No i co z tego. Tak przemija chwała świata, widocznie przeżył swój czas.
W przyszłości rozpadające się blaszaki centrów handlowych będą wyglądały gorzej.

Kolejny krzyż pokutny, dla niepoznaki w kolorze muru.

 Pałac w Żernikach Wrocławskich jest przeznaczony do wyburzenia, swoje już odstał.

 Nie pozwolono mu się pięknie zestarzeć.

 Jeszcze raz przekraczamy Ślężę

i zamykamy pętlę Wszystkich Ruin.

Bo gdzie byśmy nie poszli, w którą stronę, stąpamy po okruchach starego świata, tak tu jest.

***

Kończąc kolejną pętlę zarzucę kilka słów o spotkaniu z Człowiekiem, w domyśle- z ciekawym Człowiekiem.

Spotkaniu kogoś poznanego na blogu, portalu randkowym, kogoś znanego z widzenia, kogoś, po kim się spodziewamy czegoś. 

Jest spinka, bo najpierw spotykamy się z własnymi oczekiwaniami i iluzją, co już może być stresujące, a później, och, ta deziluzja następuje nieuchronnie.

 Nikt nie jest takim, jakim się wydaje:-) i albo kogoś przyjmujesz takim, jakim jest, akceptujesz, albo nie.
Można się kontaktować z własną iluzją albo innym człowiekiem, jedno wyklucza drugie.

Jeżeli akceptujesz, to w jego postaci. To nie znaczy, że w waszej relacji on nie będzie się starał, szedł na ustępstwa, pracował nad sobą. Ale, jak spuentowała Magda,  "prawdziwe kochanie jest MIMO, nie tylko ZA"

nawet jeżeli mowa o mniej gorących relacjach;-)

Taka anegdotka.

Chodziłam kiedyś do psychola

i w ramach terapii żaliłam się na życie.

I kiedyś tak opowiadałam, jaki to mój mąż jest niedobry, cała we łzach. Psychol pewnie miała dość, bo zapytała- to czego pani oczekuje? a ja, cała roztrzęsiona- och, żeby on był taki jak ja...

I usłyszałam: czy pani wie, co pani mówi? czy pani wie?

Bardzo to było rozsądne i postawiło mnie do pionu. A to było po dobrych kilkunastu latach skomplikowanego związku. Wstydzę się tego i od tej pory staram się brać ludzi, jakimi są, wyłączać kontrolę.

(a niby post o zabytkach)

Pozdrówka, Megi.

PS. Do grupy "PRANIE", czyli Klubu Podglądaczek Prania na Sznurku, zapisujemy Agniechę, kyję, Pacjana, schronienie i dodo. Przewodniczącą zostaje Magda Spokostanka. Członkinie zobowiązuje się do myślenia ciepło o pozostałych podczas wieszania prania, tworzenia pięknych kompozycji i dzielenia się tym pięknem w formie fotografii zamieszczonych w miejscach publicznych sieci. Ze swej strony dodam, że aktualnie, jak i od dwóch tygodni, posiadam na balkonie pranie, które przyjmuje wciąż nowe i zaskakujące formy piękna pod wpływem opadów atmosferycznych. Chociaż to być może zakrawa na przynależność do innego klubu, np. ChPD.